Taoïsme en Leiderschap

Taoïsme en leiderschap

 

De Tao Te King is na de bijbel het meest verspreide boek ter wereld. Dit werk is geschreven door Lao Tse en beroemd en geliefd vanwege de praktische toepasbaarheid en filosofische diepgang voor het dagelijks leven.

De verzen uit dit boek dagen ons uit om de kracht van zwakte te zien, het nut van leegte, te genieten zonder te bezitten en zo flexibel te zijn als water. Water verkwikt en reinigt, water kan hard en zacht zijn, rotsen splijten en stroomt naar de laagste, nederigste plekken. Daarom moet een wijs leider zijn als water, hij dient te streven naar eenvoud en geduld, te accepteren wat er op zijn pad komt. Hij moet zich niet laten leiden door beloning of vrees, door succes of mislukking, maar rechtvaardigheid, zachtaardigheid en vertrouwen zijn kenmerkend voor hem. Hij overwint moeilijkheden door mee te geven. De harde kanten van het leven worden door hem aanvaard en in zijn hart gesloten. Dood en verlies kunnen alleen overwonnen worden door kalmte en zachtheid.

Een wijs leider is aanwezig en observeert aandachtig op de achtergrond en geeft zijn mensen het gevoel dat ze het zelf hebben gedaan. Als een leider namelijk te veel de nadruk legt op beloning of straf zal hij alleen maar wedijver en afgunst creëren. Bij afwezigheid van zo’n leider zullen de groepsleden afhankelijk en afwachtend om zich heen kijken en zonder hem nooit tot effectieve actie kunnen komen. Mensen leren veel meer als ze ontvankelijk in plaats van volgzaam zijn.

Een wijs leider reageert tijdig en voorkomt problemen voordat ze ontstaan. Hij weet dat een wereldreis met één stap begint en een torenhoge flat met een emmer klei.

Een wijs leider kent het nut van leegte en eenvoud en weet de kracht van zwakte in zichzelf en zijn mensen op te merken. Hij voelt zich thuis in zijn rol en weet dat er een onmisbaar moment komt voor meditatie,stilte en reflectie. Hij leert zijn groepsleden afstand te doen van oppervlakkig gezwets en dat het belangrijk is hun zintuigen tot rust te laten komen. 

Een wijs leider beseft dat hij alleen maar een voorbeeld kan zijn voor zijn collega’s. Hij weet dat hij van zijn collega’s veel kan leren. Hij is zich bewust van de manieren waarop hij het gedrag van anderen kan beïnvloeden. Hij kan manipuleren, dreigen, dwingen en forceren, echter dit gedrag zal alleen maar leiden tot conflict, wedijver en narigheid. Zodra de leider de drang tot manipuleren loslaat zullen gewenste veranderingen zich spontaan bij allen manifesteren.

Een wijs leider propageert vreugde en is ervan doordrongen dat hoe gelukkiger hij is, hoe gelukkiger de mensen om hem heen worden.

Met dit korte betoog heb ik geenszins getracht volledig te zijn of de kern van het taoïsme of wijs leiderschap te verwoorden. Mijn hoop is dat het stof geeft tot overdenking.

 

Hans Heidanus

 

Hieronder heb ik nog enige verzen uit de Tao Te King gezet met daarbij de prachtige vertaling in het Engels. Veel plezier en inspiratie bij het lezen ervan.

Tao tekst 2

Bestaat mooi dankzij lelijk?
Is er goed dankzij kwaad?
Vormen leven en dood dezelfde bron?
Vullen moeilijk en makkelijk elkaar aan?
Nemen lang en kort elkaar de maat?
Berust hoog op laag?
Bepalen toon en volume de harmonie?
Zullen de eersten de laatsten zijn?
Daarom kun je handelen door te wachten.
Je kunt praten door te zwijgen.
Leven zonder te nemen.
Genieten zonder te bezitten.
Werken zonder te eisen.
Handelen zonder te verstoren.
Dan maak je deel uit van de rivier.

 

2

When people see some things as beautiful,
other things become ugly.
When people see some things as good,
other things become bad.

Being and non-being create each other.
Difficult and easy support each other.
Long and short define each other.
High and low depend on each other.
Before and after follow each other.

Therefore the Master
acts without doing anything
and teaches without saying anything.
Things arise and she lets them come;
things disappear and she lets them go.
She has but doesn't possess,
acts but doesn't expect.
When her work is done, she forgets it.
That is why it lasts forever.

Tao tekst 8

Water is de mooiste vorm.
Het geeft leven aan alles, zonder inspanning.
Het stroomt naar de nederigste plaatsen,
bijna gelijk de Tao.

De wijze woont dicht bij de aarde.
Hij richt zich op het goede.
Hij is goed met anderen.
Hij spreekt zachtaardig en vol vertrouwen.
Hij heerst rechtvaardig.
De wijze zorgt dat hij goed is in zijn vak.
Hij doet de goede dingen op het goede moment.

Als je niet vecht, maak je geen fouten.

 

8

The supreme good is like water,
which nourishes all things without trying to.
It is content with the low places that people disdain.
Thus it is like the Tao.

In dwelling, live close to the ground.
In thinking, keep to the simple.
In conflict, be fair and generous.
In governing, don't try to control.
In work, do what you enjoy.
In family life, be completely present.

When you are content to be simply yourself
and don't compare or compete,
everybody will respect you.

Tao tekst 9

Je kunt beter op tijd stoppen,
dan een vat vullen tot aan de rand.

Blijf je zwaard smeden en scherpen,
de scherpte gaat verloren.

Stouw je huis vol met goud en jade,
het wordt steeds moeilijker te bewaken.

Hecht veel waarde aan rijkdom en status
en je roept rampen over jezelf af.

Je terugtrekken als het werk gedaan is.
Dit is de weg van de hemel.

 

9

Fill your bowl to the brim
and it will spill.
Keep sharpening your knife
and it will blunt.
Chase after money and security
and your heart will never unclench.
Care about people's approval
and you will be their prisoner.

Do your work, then step back.
The only path to serenity.

Tao tekst 11

Dertig spaken komen bijeen in de naaf van het wiel.
Het is het gat in het midden waardoor het wiel werkt.

We maken een pot van een klont klei.
Door de lege binnenruimte wordt de pot bruikbaar.

We maken deuren en ramen voor een kamer.
Deze lege ruimten maken de kamer bewoonbaar.

Materie heeft zin.
Bruikbaarheid ontstaat, waar niets is.

 

11

We join spokes together in a wheel,
but it is the center hole
that makes the wagon move.

We shape clay into a pot,
but it is the emptiness inside
that holds whatever we want.

We hammer wood for a house,
but it is the inner space
that makes it livable.

We work with being,
but non-being is what we use.

Tao tekst 17

De beste vorsten regeren onopvallend.
Dan komen de geliefde en geprezen vorsten.
Vervolgens komen de gevreesde heersers.
Ten slotte komen de verachte heersers.

Als je te wantrouwig bent, zullen anderen je niet vertrouwen.
De wijze is bescheiden en zuinig met zijn woorden.
Als hij klaar is met zijn werk, zeggen de mensen
dat zijzelf het goed gedaan hebben.

 

17

When the Master governs, the people
are hardly aware that he exists.
Next best is a leader who is loved.
Next, one who is feared.
The worst is one who is despised.

If you don't trust the people,
you make them untrustworthy.

The Master doesn't talk, he acts.
When his work is done,
the people say, "Amazing:
we did it, all by ourselves!"

 

Tao tekst 36

Wat eindigt als verschrompeld,
begint met zich volledig te vormen.
Wat verzwakt eindigt, begint met sterk te worden.
Wat uiteindelijk omver geworpen wordt,
begint met opgericht te worden.
Wat ten slotte wordt geplunderd,
begint met bejubeld te worden.

Hierin ligt de subtiele wijsheid van het leven besloten:
Het zachte en het weke overwinnen het harde en het sterke.
Zo moet een vis de diepe wateren niet verlaten
en moet een heerser zijn wapens niet tonen.

 

36

If you want to shrink something,
you must first allow it to expand.
If you want to get rid of something,
you must first allow it to flourish.
If you want to take something,
you must first allow it to be given.
This is called the subtle perception
of the way things are.

The soft overcomes the hard.
The slow overcomes the fast.
Let your workings remain a mystery.
Just show people the results.

 

 

Tao tekst 72

Reageer tijdig.

Zolang iets in rust is, kun je het gemakkelijk beetpakken.
Zolang iets nog niet definitief is, kun je er nog vrij over nadenken.
Zolang iets broos is, breek je het gemakkelijk af.
Zolang iets klein is, is het eenvoudig op te lossen.

Reageer tijdig, voordat de dingen uitgroeien.
Ruim op, voordat er rommel ontstaat.

Een boom die je nauwelijks meer kunt omarmen, was ooit een klein zaadje.
Een gebouw van negen verdiepingen begint met een emmer klei.
Een wereldreis begint met een eerste stap.

 

72

What is rooted is easy to nourish.
What is recent is easy to correct.
What is brittle is easy to break.
What is small is easy to scatter.

Prevent trouble before it arises.
Put things in order before they exist.
The giant pine tree
grows from a tiny sprout.
The journey of a thousand miles
starts from beneath your feet.

Hans Heidanus                            Twitteraccount: @hans78461890

Docent Engels, gitarist en pianist. Getrouwd met Corry, 2 dochters Anne-Meinke en Rosalinde. Interesse voor sport, psychologie en geluk.